Xalqaro press-klubda O’zbekistonda zamonaviy startap loyihalarining ekotizimini shakllantirishga bag’ishlangan yig’ilish bo’lib o’tdi.

Tadbirkorlar va Innovatsion rivojlanish vazirligi vakillari startaplarning paydo bo’lishi va rivojlanishiga to’sqinlik qiladigan, chet eldan moliyalashtirishni jalb qilish muammolarini muhokama qildilar.

Newmax Technologies asoschisi Akmal Payziyevning ta’kidlashicha, O’zbekistonda texnologiya bozori juda kichik. Mamlakat aholisi 33 million kishi bo’lishiga qaramay, internetdan foydalanuvchilar soni ko’p emas (2017 yil oxiriga kelib 15 millionga yaqin).

Tadbirkorning so’zlariga ko’ra, internet tezligining sekin o’sishi va yuqori narxlar davlat monopoliyasi, shu jumladan mobil internet bilan bog’liq.

“Mamlakatning barcha uyali aloqa operatorlaridan faqat „Bilayn“ xususiy kompaniya hisoblanadi. Sarmoyadorlar avvalo yuqori narxlar va past internet tezligiga e’tibor beradi. Ikkinchisi — iste’dod. Bizda esa bu muammo. So’nggi 20 yil ichida ta’lim tizimi, shu jumladan, oliy ta’lim tizimi tanazzulga yuz tutdi. Natijada, bizda kadrlar yetishmaydi. Biz, IT-kompaniya sifatida Belarusiyada, Ukrainada kadrlar qidirmoqdamiz, chunki bu yerda dasturchilar yo’q”, — dedi Akmal Payziyev.

RoboKidz asoschisi Alisher Isayevning ta’kidlashicha, internetdagi muammolar startaplarning tezkor rivojlanishiga imkon bermaydi:

“Bizda do’konlar va dorixonalarda foydalaniladigan startap bor. Toshkentdan nariga bora olmaymiz, chunki internet mintaqalarda ishlamaydi”, dedi u.

Tadbirkor, shuningdek, texnologiyalar to’g’risida gap ketganda, davlat organlari ishining shaffof emasligiga e’tibor qaratdi:

“O'zbekistonda onlayn kassalar joriy etilmoqda. Bizda tayyor yechim bor, ammo ba’zi sabablarga ko’ra e’tiborga olinmayabdi. Startap-loyihalarni rag’batlantirish uchun davlat organlari ishining ochiqligini ta’minlash kerak “, — dedi Isayev.

Innovatsion rivojlanish vazirining o’rinbosari Azimjon Nazarovning ta’kidlashicha, muassasa tadbirkorlar tomonidan ko’tarilayotgan muammolar haqida xabardor.

Uning so’zlariga ko’ra, o’tgan yili mamlakatni 2021 yilgacha rivojlantirish strategiyasi qabul qilingan bo’lib, unda boshlang’ich ekotizimni shakllantirishga to’sqinlik qiluvchi muammolarni hal qilish choralari ko’rsatilgan.

“Biz xalqaro tashkilotlar, shu jumladan, BCG bilan O’zbekistonni boshqa davlatlar bilan raqobatdosh ustunlikka aylantirishi mumkin bo’lgan sohalarni muhokama qildik. Ba’zilar turizmni, boshqalar — qishloq xo’jaligini iqtisodiy rivojlanishning lokomotiviga aylantirishni (chunki 4,3 million gektar yer bilan nafaqat Osiyo, balki Yevropani ham qishloq xo’jaligi mahsulotlari bilan ta’minlashi mumkin) taklif qildilar. Ammo har bir yo’nalishda kadrlar yetishmasligi qayd etildi”, — dedi vazir o’rinbosari.

Ta’lim sohasiga asosiy e’tibor iqtisodiyotning real sektori uchun zarur bo’lgan kadrlarni tayyorlashga qaratiladi. Universitetlar xususiy kompaniyalarga kerak bo’lgan kadrlarni o’qitadilar. Buning uchun oliy ta’limning xususiy sektor bilan integratsiyasi rejalashtirilgan.

Vazir o’rinbosarining so’zlariga ko’ra, yana bir muhim vazifa — bu innovatsion infratuzilmani takomillashtirishdir. Internetda muammo mavjud, ammo bundan ham kattaroq muammo — bu elektr ta’minoti.

Aholining o’sishi va ishlab chiqarish hajmining oshishi sharoitida elektr energiyasiga ehtiyoj ikki baravar ortishi, resurslar esa yetarli bo’lmasligi qayd etildi. Shu sababli, sarmoyadorlar O’zbekistonga qayta tiklanadigan energiya sohasidagi loyihalarni amalga oshirishni taklif qilmoqdalar.

Shuningdek, u Internet bilan bog’liq muammolarni hal qilish yo’lidagi birinchi qadam tashqi kanaldagi davlat monopoliyasini bekor qilish ekanligini ta’kidladi.