AQSh va Xitoy o‘rtasidagi savdo urushi O‘zbekistonning savdo balansi taqchilligini oshirishi mumkin. Bu haqda 12-fevral kuni o‘tkazilgan media-muloqotda Markaziy bankning valyutani tartibga solish va to‘lov balansi departamenti rahbari Otabek Tojiddinov ma’lum qildi, deya xabar berdi “Spot” muxbiri.
Uning qayd etishicha, savdo urushlari oqibatlari O‘zbekistonni ham chetlab o‘tmaydi, chunki Xitoy asosiy tashqi savdo hamkorlaridan biridir. U ta’sir qiluvchi misol sifatida Xitoy importining ko‘payishi bilan bir vaqtda mamlakatga eksportning kamayishini keltirdi.
Tojiddinovning AQSh va Xitoy o‘rtasidagi savdo urushi bilan bog‘liq vaziyat Donald Trampning birinchi prezidentlik muddati davrida ham sodir bo‘lganini ta’kidladi. 2018-yilda AQSh Xitoyning alyuminiy va po‘latiga bojlar kiritdi, Xitoy ham Amerika tovarlariga o‘z bojlari bilan javob qaytardi.
“2019-yilda [O‘zbekistonning] Xitoyga eksporti hajmi 22% ga kamaydi, import esa 34% ga oshdi. Bu shuni anglatadiki, agar Xitoy AQShga to‘liq eksportni amalga oshira olmasa, muqobil bozorlarni izlay boshlaydi, ulardan biri, albatta, O‘zbekistondir. Buning oqibatlaridan biri esa savdo balansi taqchilligining oshishi bo‘lishi mumkin”, — dedi Markaziy bank vakili.
Biroq, Xitoyning O‘zbekiston va Markaziy Osiyo mamlakatlariga importini ko‘paytirish transport-logistika xizmatlarining o‘sishiga olib kelishi mumkin, bu esa savdo balansi taqchilligining oshishini qisman qoplaydi.
Otabek Tojiddinov Markaziy bank AQSh va Xitoy o‘rtasidagi savdo urushidan kelib chiqishi mumkin bo‘lgan oqibatlarni o‘rganmaganini ta’kidladi. Uning potensial ta’siri hech bo‘lmaganda bir chorakdan keyin aniq bo‘ladi, deya ta’kidladi u.
Fevral oyi boshida AQSh prezidenti Donald Tramp Kanada, Meksika va Xitoyga qarshi yangi bojlar joriy qilib, ularni giyohvand moddalar kontrabandasi va noqonuniy migratsiyada aybladi. Keyinroq Kanada va Meksika uchun tariflar bir oyga kechiktirildi, ammo Xitoy uchun ular 4-fevraldan kuchga kirdi.
Bunga javoban Pekin Amerika ko‘miri va suyultirilgan gaziga 15%, neft, qishloq xo‘jaligi texnikasi va avtomobillarga 10% lik bojlarni joriy qildi, shuningdek, strategik metallar, jumladan, volfram eksportini chekladi.
Shu hafta AQSh 4-martdan boshlab po‘lat va alyuminiy importiga “hech qanday istisno va izohlarsiz” 25% lik bojlar joriy etilishini e’lon qildi. Yangi chora-tadbirlar Amerika metallurgiya sanoatini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan.
Avvalroq prezident mikromoliya banklarini tashkil etish to‘g‘risidagi qonunni imzolagani haqida xabar berilgandi.
