2025-yilda O‘zbekistondan yangi gilos eksporti mavsumi avvalgi yillarga qaraganda sezilarli darajada qisqa bo‘ladi va bozor ishtirokchilarining bashoratlariga ko‘ra, 15−20-iyungacha yakunlanishi kutilmoqda.
Bu o‘tgan yilga nisbatan taxminan bir oy oldin, deya xabar bermoqda EastFruit mutaxassislari.
Bozor ishtirokchilarining ma’lumotlariga ko‘ra, so‘nggi hafta davomida O‘zbekistondan tashqi bozorlarga yangi gilos jo‘natilishi birlamchi holatlarga aylandi va hozirda ichki bozorda ushbu mahsulotning eksport qilish uchun mavjud hajmi juda oz.
Dastlabki baholashlarga ko‘ra, joriy mavsum 1−1,5 oy atrofida davom etadi, bu o‘tgan yilga nisbatan deyarli ikki barobar qisqa. Taqqoslash uchun, 2024-yilda o‘zbek gilosining eksport mavsumi ikki oydan ortiq — may oyining birinchi o‘n kunligidan iyul oyining o‘rtalarigacha davom etgan edi.
Ispaniyaning PSB Produccion Vegetal seleksiya kompaniyasining O‘zbekistondagi vakili Farrux Abduhalimov mavsumning bu qadar qisqa bo‘lishining ikkita asosiy sababini ko‘rsatib o‘tdi.
Birinchidan, bu yilgi mavsumda gilos hosilini yig‘ish muddati ancha ertaroq boshlandi. Aprel oyining oxirgi o‘n kunligi va may oyining birinchi yarmida O‘zbekistonda yilning ushbu davri uchun g‘ayritabiiy yuqori harorat qayd etildi.
Bu esa danakli mevalarning, jumladan, gilosning pishishini sezilarli darajada tezlashtirdi. To‘g‘ri, ertapishar, o‘rtapishar va kechpishar navlar uchun terim muddatlarining o‘zgarishi har xil bo‘ldi, ammo umuman olganda, bunday “siljish” gilosning barcha navlariga ta’sir ko‘rsatdi
Ikkinchidan, tashqi bozorlarda o‘zbek gilosiga bo‘lgan yuqori talab tufayli, bu yil hosil yig‘ilgandan so‘ng yangi uzilgan gilosni sovutgichlarda saqlash muddati avvalgi yillarga nisbatan ancha qisqa bo‘ldi.
Ko‘pchilik tijoriy gilos bog‘larida hosil yig‘im-terim boshlanishidan oldin eksport uchun shartnomalar tuzilgan edi. Shu bois, gilos partiyalari hosil yig‘ib olingandan keyin qisqa muddatlarda jo‘natib yuborildi.
“Qiyoslash uchun, o‘tgan yilning iyun oyi ikkinchi o‘n kunligida maxsus omborlarda eksport qilish mumkin bo‘lgan yangi gilos hajmi ancha katta edi, hozirda esa bunday zaxiralar deyarli yo‘q”, — deya tushuntiradi mutaxassis.
Farrux Abduhalimovning so‘zlariga ko‘ra, O‘zbekistonda gilosning kechpishar navlarini yig‘ib olish iyun oyining o‘rtalariga qadar yakunlanadi, eksport mavsumi esa joriy yilning 15−20 iyun kunlariga qadar tugashi mumkin.
Avvalroq EastFruit O‘zbekistonda gilos narxi rekord darajani qayd etgani haqida yozgandi.
