O‘zbekistonliklarning inflyatsion kutilmalari sentyabr oyida yillik minimumni qayd etdi. Bu haqda Markaziy bank hisobotida maʼlum qilindi.
Kelgusi 12 oy uchun narxlar o‘sishining o‘rtacha prognozi 2024-yil iyulidan beri birinchi marta aynan 12% ni tashkil etdi. Median ko‘rsatkich ham 0,2% punktga pasayib, 10,3% ga tushdi.
Hududlar bo‘yicha eng yuqori kutilmalar Sirdaryo (12,7%) va Toshkent viloyatlarida (12,6%) qayd etildi, keyingi o‘rinlarda Qashqadaryo (12,5%) va poytaxt (12,4%) joylashdi. Inflyatsiya bo‘yicha eng ko‘p optimizm Buxoro (10,5%), Surxondaryo (11,2%) va Xorazm (11,4%) viloyatlarida kuzatildi.
Kasblar kesimida kutilayotgan inflyatsiya darajasi pensionerlar (13,5%), sanoat ishchilari va quruvchilarda (13,3%) eng yuqori bo‘ldi. Eng past prognozlar qishloq xo‘jaligida (10,3%), talabalarda (11%) va umumiy ovqatlanish sohasida (11,1%) kuzatildi.
Daromad toifalari orasida oyiga 20−30 mln so‘m daromadga ega guruh prognozlari eng yuqori (17,8%) bo‘ldi. 10−20 mln yoki 30 mln so‘mdan yuqori daromadli guruhlarda kutilmalar taxminan 14% ni tashkil etdi, eng past ko‘rsatkich esa 2 mln so‘mgacha daromadli guruhda (11%) qayd etildi.
Inflyatsion kutilmalarga taʼsir ko‘rsatuvchi asosiy omil uy-joy kommunal xizmat ko‘rsatish tariflarining oshishi bo‘lib qolmoqda — respondentlarning 46% i buni taʼkidlagan. Ikkinchi o‘rinda yoqilg‘i va energiya narxlarining o‘sishi (41%), keyingi o‘rinlarda ish haqi va nafaqalarning oshishi (27%), transport xarajatlari va oziq-ovqat narxlarining o‘sishi (25% dan) joylashgan.
Markaziy bank tomonidan so‘rovda qatnashgan tadbirkorlar inflyatsiyaning pasayishiga nisbatan kamroq optimizm bildirdilar. O‘rtacha prognoz atigi 0,1% ga — 11,7% gacha pasaydi, median ko‘rsatkich esa 10,4% ga (+0,2%) ko‘tarildi.
Toshkent shahrida biznesning inflyatsiya bo‘yicha kutilmalari eng yuqori bo‘ldi — 13,4%, keyingi o‘rinlarda Samarqand (13,3%) va Xorazm (13,1%) joylashdi. Eng past ko‘rsatkichlar Qoraqalpog‘istonda (10,3%), Qashqadaryoda (10,4%) va Navoiyda (10,8%) qayd etildi.
IT va turizm sohasidagi tadbirkorlar tarmoqlar bo‘yicha eng yuqori prognozlarni berdilar — 13,3%, logistika sohasi 12,9% bilan keyingi o‘rinda turadi. Boshqa tomondan, savdo va sanoatda (10,8%), shuningdek, qishloq xo‘jaligi sohasida (11,1%) baholash o‘rtacha ko‘rsatkichdan ancha past bo‘ldi.
Aholi singari, biznes prognozlariga ham birinchi navbatda kommunal xizmatlar (ishtirokchilarning 44% i) va energiya narxlarining o‘sishi (41%) taʼsir ko‘rsatmoqda. Boshqa variantlardan ko‘pincha transport xarajatlarining oshishi (30%) va ish haqining ko‘tarilishi (29%) qayd etilgan bo‘lsa, valyuta tebranishlari atigi 22% ni tashkil etdi.
Avvalroq Spot inflyatsiya o‘tgan yilning bahoridan beri ilk bor yillik 8% gacha pasaygani haqida yozgandi.
