Sobiq moliya vaziri o‘rinbosari Odilbek Isakov Lolazor podkastiga bergan intervyusida O‘zbekistondagi davlat banklarini xususiylashtirish jarayoni borasida munosabat bildirdi.
Odilbek Isakov iqtisodchi Otabek Bakirovning davlat banklarini keyinchalik xususiylashtirish maqsadida transformatsiya qilish jarayoni to‘xtab qolmadimi, degan savoliga javoban davlat banklariga xaridorlar yo‘qligini ta’kidladi.
“Banklar sotilmayapdi. Buning o‘ziga yarasha sabablari bor. Masalan, Rossiya va Ukraina o‘rtasidagi urush investorlarning mintaqamizga bo‘lgan qiziqishini kamaytirdi, ayniqsa strategik aktivlarni sotib olishga degan qiziqishni”, — deya tushuntirdi moliyachi.
Bundan tashqari, uning so‘zlariga ko‘ra, ilgari xorijiy banklar rivojlanayotgan mamlakatlar bozoriga mahalliy banklarni sotib olish orqali kirgan. Biroq, keyinchalik chet ellik o‘yinchilar kam ahamiyatli bozorlardan chiqib keta boshladilar. “Hozir shunday davrki, yirik banklar yangi yoki yosh bozorlarda kichikroq banklarni sotib olmayapdi. Xaridorlar juda kam va bankni xohlagan odamingizga sota olmaysiz”, — dedi sobiq vazir o‘rinbosari.
Odilbek Isakov davlat banklari uchun uchta KPI’ni sanab o‘tdi: inflyatsiyadan yuqori rentabellik darajasini oshirish, muammoli kreditlar hajmini kamaytirish, kapital yetarliligi koeffitsientini 15−16% darajasida ushlab turish. Davlat dasturlariga qaramay, davlat banklari tijorat yo‘nalishini rivojlantirishi kerak, bu ularning transformatsiyasini muvaffaqiyatli yakunlash imkonini beradi, deya qo‘shimcha qildi u.
“Bank sektorining 80−90%i davlatga tegishli bo‘lmasligi kerak. Ko‘pgina mamlakatlarda, shu jumladan Qozog‘istonda ham 1−2 ta rivojlanish banki mavjud… Qaror bilan davlat ixtiyorida qoladigan uchta davlat banki biriktirildi: O‘zmilliybank, Mikrokreditbank va Agrobank. Qolgan banklarni baribir xususiylashtirish kerak. Bu IPO yoki mahalliy investorlarga sotish orqali sodir bo‘lishi mumkin”, — dedi Isakov.
Sobiq moliya vazirining so‘zlariga ko‘ra, mamlakatda bank sektorini konsolidatsiya qilish vaqti keldi, sekin-sekin banklar bir-biri bilan qo‘shilib, kengayishi zarur.
Iqtisodiyot va moliya vazirligi to‘rtta yirik davlat bankini xususiylashtirishni 2025-yil oxirigacha yakunlashni kutmayapti. O‘zsanoatqurilishbank'ni xususiylashtirishning yakuniy bosqichi 2025−2026 yillarda, Asakabank, Aloqabank va Turonbank’ni xususiylashtirish esa 2026−2027 yillarda amalga oshirilishi mumkin.
O‘z navbatida, O‘zmilliybank, Agrobank, Mikrokreditbank, Xalq banki va Biznesni rivojlantirish banki’ni sotish 2026−2028-yillar davomida ko‘zda tutilmagan. Iqtisodiyot va moliya vazirligining tushuntirishicha, ushbu beshta bankdagi davlat ulushini saqlab qolish aholining moliyaviy xizmatlarga bo‘lgan talabini qondirish, investitsiya loyihalarini qo‘llab-quvvatlash va bank xizmatlari bilan hududiy qamrovni kengaytirishga qaratilgan.
Odilbek Isakov kim?
Odilbek Rustamovich Isakov 1981-yilda tug‘ilgan. Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universitetida tahsil olgan, o‘qishini Buyuk Britaniyada davom ettirgan. Moliya bo‘yicha magistr (MSc in Finance, Strathclyde Business School) va moliyaviy tahlilchi (Chartered Financial Analyst) malakasiga ega.
12 yil davomida Isakov HSBC kompaniyasida rivojlanayotgan bozorlar bilan ishlashga ixtisoslashgan va $100 mlrddan ortiq tranzaksiyalarni tashkil etgan. Uning investitsiya bankidagi so‘nggi lavozimi qarz kapitali bozorida mijozlar bilan ishlash boshqarmasi direktori bo‘ldi.
2018-yilda Isakov vazir maslahatchisi va Suveren davlat, korporativ (bank) qarz majburiyatlari va davlat qarzi boshqarmasi boshlig‘i etib tayinlangan. U, jumladan, O‘zbekiston yevrobondlarini joylashtirish uchun mas’ul edi.
Isakov 2019−2023 yillarda Moliya vazirining xalqaro reyting va indekslar bilan ishlash bo‘yicha o‘rinbosari lavozimida ishlagan. U fevral oyida, ma’muriy islohot davomida vazirlikni (allaqachon Iqtisodiyot va moliya vazirligiga aylantirilgan) tark etdi.
2023-yil sentabrida Odilbek Isakov iqtisodiyot va moliya vaziri maslahatchisi etib tayinlangandi. Bu lavozimda u davlat qarzi, xalqaro reytinglar bilan ishlash va davlat-xususiy sheriklik masalalari bo‘yicha maslahat beradi.
Isakovning LinkedIn profiliga ko‘ra, u hozirda Infrasia Capital konsalting firmasining bosh direktori va hammuassisi, shuningdek, Finasia Capital kompaniyasining boshqaruvchi direktori va hammuassisi.
Avvalroq Spot O‘zbekiston Markaziy banki ustav kapitali pastligi sababli Yevroosiyo bankidan litsenziyani chaqirib olgani haqida yozgan edi.
